13 czerwca 2022 r. Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw, która wprowadza szereg zmian w reformie podatkowej tzw. Polski Ład 2.0 Jakie zmiany czekają pracodawców i pracowników od 1 lipca br.? Oto najważniejsze z nich:
- obniżka stawki podatku PIT do 12%,
- zmiana kwoty zmniejszającej podatek,
- likwidacja ulgi dla klasy średniej,
- koniec podwójnego sposobu wyliczania zaliczek na podatek PIT,
- kalkulacja miesięcznego wynagrodzenia pracownika – wypłata 06/2022 vs. 07/2022,
- zasiłki macierzyńskie dla osób korzystających z PIT-0 bez podatku,
- rozliczenie roczne przychodów z Urzędem Skarbowym,
- przywrócenie możliwości wspólnego rozliczania się z dziećmi przez osoby samotnie wychowujące.
Obniżka stawki podatku PIT do 12% i zmiana kwoty zmniejszającej podatek
1 stycznia 2022 r. podwyższony został II próg podatkowy do kwoty 120 000 zł oraz podniesiona została kwota wolna od podatku do wartości 30 000 zł.
W ramach zmian w przepisach, od 1 lipca 2022 r. zacznie obowiązywać nowa, niższa – 12% stawka podatku PIT w I progu podatkowym. Nie zmieni się natomiast kwota wolna od podatku.
Nowy 12% podatek obowiązywać będzie na cały rok podatkowy 2022 tj. od stycznia do grudnia.
Jak zmieni się skala podatkowa?
| Podstawa obliczenia podatku w złotych | Podatek wynosi | |
| ponad | do | |
| 120 000 | 12% minus kwota zmniejszająca podatek 3 600 zł | |
| 120 000 | 10 800 zł + 32% nadwyżki ponad 120 000 zł |
Wraz z obniżeniem stawki podatku PIT w I progu podatkowym, roczna kwota zmniejszająca zaliczkę na podatek PIT zmniejszy się z kwoty 5 100 zł do 3 600 zł (30 000 zł x 12%). Obliczając miesięczną zaliczkę na podatek, pracodawca, któremu pracownik złoży oświadczenie PIT-2, pomniejszać będzie wyliczoną zaliczkę o 1/12 kwoty zmniejszającej podatek, czyli o wartość 300 zł.
Od 1 stycznia 2023 r. podatnik będzie mógł wskazać maksymalnie trzech płatników do stosowania kwoty zmniejszającej zaliczkę na podatek, w tym wypadku wskaże, jaką część kwoty zmniejszającej zastosuje podatnik. Na te zmiany należy jednak jeszcze poczekać.
Likwidacja ulgi dla klasy średniej i podwójnego sposobu wyliczania zaliczki na podatek
1 stycznia 2022 r. wprowadzona została nowa ulga dla pracowników, tzw. ulga dla klasy średniej, która części osób miała zrekompensować brak możliwości zmniejszenia zaliczki na podatek dochodowy o składkę zdrowotną. Z ulgi tej korzystali pracownicy zatrudnieni w oparciu o umowę o pracę, spełniający odpowiednie warunki dochodowe. Sam sposób wyliczenia ulgi był skomplikowany i wprowadził spory chaos, dlatego rządzący zdecydowali się na jej uchylenie, w zamian proponując obniżenie stawki podatku PIT w I progu podatkowym.
7 stycznia 2022 r. Minister Finansów podpisał rozporządzenie w sprawie przedłużenia terminów poboru i przekazania przez niektórych płatników zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych, które następnie zostało „przeniesione” do ustawy o PDOF. Przepisy te zobowiązywały pracodawców/zleceniodawców do wyliczenia podatku dochodowego od wynagrodzenia (PIT) jednocześnie według zasad obowiązujących w roku 2021 i obowiązujących od 1 stycznia 2022 r. dla przychodów nie przekraczających miesięcznie 12 800 zł. Pracownikowi/zleceniobiorcy pobierana zostawała niższa z dwóch wyliczonych zaliczek, co miało finalnie wpływ na wysokość otrzymywanego wynagrodzenia.
Nowelizacja przepisów uchyla ten obowiązek i od 1 lipca 2022 r. zaliczki na podatek obliczane będą według nowych regulacji prawnych, tj. z zastosowaniem 12% stawki podatku PIT w I progu podatkowym i kwoty zmniejszającej zaliczkę na podatek w wysokości 300 zł.
Kalkulacja miesięcznego wynagrodzenia pracownika – wypłata 06/2022 vs. 07/2022
| Przypadek I | Przypadek II | Przypadek III | ||||
| 06/2022 | 07/2022 | 06/2022 | 07/2022 | 06/2022 | 07/2022 | |
| Brutto | 3 500,00 | 3 500,00 | 7 000,00 | 7000,00 | 16 000,00 | 16 000,00 |
| Składki społeczne ubezpieczonego | 479,85 | 479,85 | 959,70 | 959,70 | 2 193,60 | 2 193,60 |
| Składka zdrowotna 9% | 271,81 | 271,81 | 543,63 | 543,63 | 1 242,58 | 1 242,58 |
| KUP | 250,00 | 250,00 | 250,00 | 250,00 | 250,00 | 250,00 |
| Ulga dla klasy średniej | 0,00 | – | 512,35 | – | 0,00 | – |
| Podstawa opodatkowania | 2 770,00 | 2 770,00 | 5 278,00 | 5790,00 | 13 556,00 | 13 556,00 |
| Ulga podatkowa ustawowa | 425,00 | 300,00 | 425,00 | 300,00 | 425,00 | 300,00 |
| Zaliczka na PIT do US | 46,00 | 32,00 | 472,00 | 395,00 | 1 880,00 | 1 327,00 |
| Kwota netto | 2 702,34 | 2 716,34 | 5 024,67 | 5101,67 | 10 683,82 | 11 236,82 |
| Różnica | +14,00 | +77,00 | +553,00 |
Zasiłki macierzyńskie dla osób korzystających z PIT-0 bez podatku
Przychody osób, które korzystają z ulgi podatkowej w ramach PIT-0 tj. osoby, które nie ukończyły 26 roku życia, stosują tzw. ulgę na powrót, dla rodzin 4+ czy pracujących seniorów, zwolnione są z poboru zaliczki na podatek do kwoty 85 528 zł w skali roku. Z przychodów tych wyłączone były zasiłki wypłacane przez organ rentowy. Od 1 lipca 2022 r. zwolnienie z poboru zaliczki do wskazanej wyżej kwoty obejmować będzie również zasiłki macierzyńskie wypłacane za czas urlopu macierzyńskiego, rodzicielskiego oraz ojcowskiego przyznawane rodzicom i opiekunom przyjmującym dzieci na wychowanie.
Rozliczenie roczne przychodów z Urzędem Skarbowym
Rok 2022 z uwagi na wiele zmian w przepisach jest rokiem wyjątkowym, dlatego wielu z nas zadaje sobie pytanie, według których przepisów rozliczać będziemy przychody z Urzędem Skarbowym. Nie ma jednoznacznej odpowiedzi i zależeć to będzie od uzyskanych w tym roku przychodów.
Osoby, dla których w rozliczeniu rocznym okaże się, że sposób wyliczania podatku z zastosowaniem ulgi dla klasy średniej i 17% stawki podatku jest korzystniejszy od nowo wprowadzanych zmian, skorzystać będą mogły z mechanizmu hipotetycznego podatku należnego i rozliczyć się według zasad obowiązujących w 1 półroczu 2022 r. Hipotetyczny podatek należny umożliwia ustalenie, czy podatnik nie stracił na zmianach wprowadzonych w trakcie roku podatkowego (Konstytucyjny zakaz wprowadzania zmian niekorzystnych dla podatników w trakcie roku podatkowego), i stanowi podstawę do dokonania zwrotu różnicy. Jeśli tak się stanie, naczelnik Urzędu Skarbowego zwróci podatnikowi powstałą różnicę. Obliczenie ewentualnej kwoty do zwrotu następować będzie po stronie Urzędu Skarbowego i to Naczelnik Urzędu Skarbowego poinformuje podatnika w ciągu 21 dni od złożenia zeznania o różnicy jaka wyniknie z rozliczenia.
Wspólne rozliczanie się z dziećmi przez osoby samotnie wychowujące
Przepisy Polskiego Ładu, które weszły w życie 1 stycznia 2022 r. odebrały rodzicom samotnie wychowującym dzieci możliwość rozliczania się na preferencyjnych zasadach – stosowania podwójnej kwoty wolnej od podatku oraz podniesienia granicy II progu podatkowego dwukrotnie, w zamian dając możliwość odliczenia ulgi w kwocie 1 500 zł. Nowe regulacje prawne przywróciły samotnym rodzicom możliwość wspólnego rozliczania z dziećmi, na zasadach sprzed 1 stycznia 2022 r.
Następną istotną wprowadzoną zmianą jest podniesienie kwoty zarobków jakie może uzyskać dziecko bez utraty preferencji podatkowych dla rodziców z kwoty 3 089 zł do wysokości równowartości dwunastokrotności renty socjalnej, której suma w 2022 r. wyniesie 16 061,28 zł.
Samotnych rodziców po wdrożeniu Polskiego Ładu 2.0 zapewne ucieszy również fakt, że od renty rodzinnej dziecka do ukończenia 18 roku życia nie będzie pobierana składka na ubezpieczenie zdrowotne, a sama renta nie będzie doliczana do dochodów rodziców.